Główny Szlak Świętokrzyski im. Edmunda Massalskiego to najważniejsza i najdłuższa trasa turystyczna w Górach Świętokrzyskich. Liczy około 105 kilometrów i prowadzi od Gołoszyc do Kuźniaków, przechodząc przez najcenniejsze przyrodniczo i kulturowo miejsca regionu. To doskonała propozycja zarówno dla osób, które dopiero zaczynają swoją przygodę z wędrówkami górskimi, jak i dla bardziej doświadczonych piechurów. Szlak został wyznaczony jeszcze w okresie międzywojennym, a dziś stanowi symbol turystyki pieszej w centralnej Polsce.
Etapy Głównego Szlaku Świętokrzyskiego – co warto zobaczyć?
Cała trasa Głównego Szlaku Turystycznego liczy około 105 km i jej przejście może zająć od 3 do 6 dni, w zależności od tempa marszu i planowanych noclegów. Szlak biegnie z południowego wschodu na północny zachód, przecinając najważniejsze pasma Gór Świętokrzyskich. Poniższy podział to tylko 4-dniowa propozycja trasy, którą można modyfikować według własnych możliwości i preferencji.
Etap 1 Gołoszyce – Huta Szklana (ok. 20–25 km)
Główny Szlak Świętokrzyski rozpoczyna się w Gołoszycach, skąd od razu wchodzi się w Pasmo Jeleniowskie. To malowniczych ścieżek i szczytów, takich jak Truskolaska, Szczytniak czy Jeleniowska. Dalej trasa prowadzi przez Paprocice i Kobylą Górę, by w końcu dotrzeć do Huty Szklanej – bramy do Świętokrzyskiego Parku Narodowego.
Etap 2 Huta Szklana – Święta Katarzyna (ok. 20–22 km)
To najważniejsza i najbardziej rozpoznawalna część GSŚ. Najpierw wchodzi się na Łysą Górę (Święty Krzyż) z klasztorem i sanktuarium, a następnie przez lasy Puszczy Jodłowej i Przełęcz Świętego Mikołaja szlak prowadzi grzbietem Łysogór. Po drodze można podziwiać gołoborza – charakterystyczne rumowiska skalne. Etap kończy się w Świętej Katarzynie, u stóp Łysicy, gdzie znajduje się klasztor bernardynek i dobre zaplecze noclegowe.
Etap 3 Święta Katarzyna – okolice Masłowa / Dąbrowy (ok. 20–25 km)
Szlak zdobywa Łysicę, najwyższy szczyt Gór Świętokrzyskich (614 m n.p.m.), a następnie przechodzi przez Pasmo Masłowskie. To spokojniejszy fragment, gdzie dominują pagórki, lasy i rozległe pola. Po drodze mija się m.in. Klonówkę, Radostową i Wymyśloną – wzniesienia związane z twórczością Stefana Żeromskiego. Odcinek kończy się w rejonie Masłowa lub Dąbrowy, gdzie można znaleźć noclegi.
Etap 4 Masłów / Dąbrowa – Kuźniaki (ok. 25–30 km)
Ostatni etap prowadzi przez mniej znane, ale urokliwe fragmenty Gór Świętokrzyskich – Pasmo Oblęgorskie i okolice Miedzianej Góry. Wędrowcy mijają m.in. Górę Kamień, Górę Ciosową i Dobrzeszowską, skąd rozciągają się piękne widoki. Trasa kończy się w Kuźniakach, gdzie znajduje się oficjalny koniec (lub początek) Głównego Szlaku Świętokrzyskiego.
Jak przygotować się do przejścia Głównego Szlaku Świętokrzyskiego?
Choć Główny Szlak Świętokrzyski nie należy do najtrudniejszych w Polsce, wymaga odpowiedniego przygotowania. Oto kilka wskazówek:
- Planowanie etapów – podziel trasę na odcinki odpowiadające Twoim możliwościom. Zwykle dzieli się ją na 4–5 dni marszu.
- Wyposażenie – w plecaku powinny znaleźć się podstawowe rzeczy: mapa turystyczna, kompas lub GPS, zapas jedzenia i wody, apteczka, latarka, odzież przeciwdeszczowa.
- Noclegi – wzdłuż szlaku znajdują się schroniska PTTK (np. na Świętym Krzyżu czy w Świętej Katarzynie), gospodarstwa agroturystyczne oraz prywatne kwatery. Rezerwacje warto zrobić wcześniej, szczególnie w sezonie letnim.
- Kondycja – trasa nie jest wymagająca technicznie, ale codzienne wędrówki po kilkanaście kilometrów mogą być męczące. Warto wcześniej zadbać o formę.
- Bezpieczeństwo – szlak jest dobrze oznakowany czerwonym kolorem, jednak w gorszych warunkach pogodowych łatwo się zgubić. Dlatego podczas przechodzenia Głównego Szlaku Świętokrzyskiego mapa turystyczna to obowiązkowy element ekwipunku.
Główny Szlak Świętokrzyski – mapa i przydatne informacje
Przed wyruszeniem warto zaopatrzyć się w aktualną mapę turystyczną Głównego Szlaku Świętokrzyskiego. Można ją znaleźć zarówno w wersji papierowej w księgarniach turystycznych, jak i w aplikacjach mobilnych, np. w serwisach online PTTK.
Długość całego szlaku to około 105 km, a jego przejście zajmuje średnio od 25 do 35 godzin marszu czystego czasu. Najlepszym okresem na wędrówkę jest wiosna i jesień – wtedy warunki są najbardziej sprzyjające, a trasy mniej zatłoczone.
Dla wytrwałych piechurów Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze przewidziało możliwość zdobycia Odznaki Głównego Szlaku Świętokrzyskiego – wystarczy udokumentować przejście całej trasy. To dodatkowa motywacja, by podjąć wyzwanie i dołączyć do grona osób, które pokonały ten historyczny szlak.